Różnice pomiędzy stolicami cały czas narastały i obejmowały coraz to nowe dziedziny. Do pogłębienia przysporzyły się także różnice religijne, które głównie były związane z różnym punktem widzenia odnośnie Jezusa. Podziału cesarstwa dokonał w 395 r. Teodozjusz I Wielki, który podzielił cesarstwo pomiędzy swoich synów. Zachodnia część słabsza gospodarczo i militarnie była atakowana przez barbarzyńców, wschodnia zaczęła prowadzić odrębną, własną politykę.